W 2020 roku austriacko – polsko – słowacki zespół złożony z trzech organizacji i instytucji kultury Caritas Wiedeń (Caritas&Du) https://www.caritas-wien.at/, Muzeum Sztuki Nowoczesnej z Wiednia (MUMOK) https://www.mumok.at/ , Mareena z Bratysławy https://mareena.sk/ i Stowarzyszenie Nomada z Wrocławia https://nomada.info.pl/ rozpoczął pracę nad projektem COPE – Community work, Participation & Empowerment oraz towarzyszącą mu kampanią społeczną Look for similarities not differences. Together against islamophobia. Celem kampanii jest przeciwdziałanie islamofobii oraz wzmacnianie dialogu między społecznościami naszych miast i państw.
Jednym z naszych głównych celów jest podniesienie świadomości na temat rasizmu skierowanego przeciwko muzułmanom w Europie. Dbamy o lepsze zrozumienie między muzułmanami i nie-muzułmanami, organizując miejsca spotkań, inicjując dialog i zwalczając uprzedzenia w lokalnych społecznościach. – mówi Benita Tobias z wiedeńskiego Caritasu, koordynatorka projektu COPE
Muzułmanki i muzułmanie są drugą co do wielkości grupą religijną w UE, liczącą około 25 milionów ludzi. Nietolerancja, dyskryminacja i nienawiść jakiej doświadczają powodują że wiele / wielu z nich na co dzień żyje w strachu.
Podstawy tej niechęci są różne – np. w Polsce mamy do czynienia z islamofobią bez muzułmanek i muzułmanów, którzy stanowią jedynie 0,1 procent populacji – zaznacza Maciej Mandelt ze Stowarzyszenia Nomada – dlatego niechęć do Islamu wśród Polek i Polaków opiera się na niewiedzy i stereotypach, które prowadzą do wzrostu uprzedzeń, dodatkowo napędzanych przez polityków i media, szerzące dezinformację i nienawiść.
Podobnie jest na Słowacji. – Większość Słowaków i Słowaczek nie ma okazji spotykać się z muzułmanami w życiu codziennym, to podsyca ich strach i podejrzliwość przed nieznanym. Chcemy, aby Słowacy poznali muzułmanów takimi, jakimi są – zwykłymi ludźmi zajętymi codziennym życiem – wyjaśnia Klára Tihláriková z Mareeny
Wychodzimy temu naprzeciw prezentując fakty dotyczące sytuacji w Polsce, Słowacji i Austrii. Materiały z naszej kampanii prowadzą do strony internetowej, która zbiera rzetelne dane oraz informacje o tym jak przeciwdziałać i reagować na przemoc motywowaną rasistowskimi uprzedzeniami – dodaje Mandelt.
Według Benity Tobias z rasizmem antymuzułmańskim, zwłaszcza na poziomie strukturalnym, nie da się walczyć za pomocą pojedynczych akcji. Dlatego ważna jest współpraca na poziomie europejskim.
Projekt COPE to kilkadziesiąt przeróżnych działań skierowanych do społeczności Wiednia, Bratysławy i Wrocławia. Gotowanie i spotkania przy wspólnym stole, koncerty i pokazy filmowe, storytelling, rozmowy i poznawanie nowych perspektyw w podcaście nt. rasizmu antymuzułmańskiego, praca community workerów nawiązujących relacje i diagnozujących postawy rasistowskie w społeczeństwie przyjmującym, wsparcie osób narażonych i poszkodowanych rasistowskimi atakami. To część z szeregu działań, które zamierzamy zrealizować do lutego 2022 roku.
Pandemia Covid wstrzymała część z zaplanowanych akcji – pokazów filmowych na dachu z Widokiem na Wiedeń, wspólnego biesiadowania w ogrodzie w Bratysławie, czy spotkań ze studentkami i studentami w progach Uniwersytetu Wrocławskiego. Przeniosłyśmy się do sieci i liczymy na to, że w 2021 roku spotkamy się osobiście, bo wierzymy, że to właśnie bezpośredni kontakt i poznanie perspektywy osób, które doświadczają dyskryminacji mogą nam pomóc zatrzymać fobie i budować społeczeństwo oparte o szacunek i sprawiedliwe traktowanie.
– Bez integracji, różnorodność i pluralizm są tylko pustymi sloganami. Zarówno na etapie planowania jak i realizacji projektu COPE stawiamy na Europę, która wspiera integrację i jest przestrzenią, w której każda osoba czuje się bezpiecznie – mówi Emira Abidi z Caritas Wiedeń, autorka podcastu Antimuslimischer Rassismus in Österreich. –Otrzymujemy dużo wiadomości od odbiorców naszego podcastu i treści, które umieszczamy w social mediach, które mówią o potrzebie większej reprezentacji mniejszości żyjących wśród nas. Naszą odpowiedzią jest oddanie głosu osobom, którym zazwyczaj odbiera się możliwość wypowiadania się na tematy, które ich bezpośrednio dotyczą – dodaje Abidi.
Ponieważ wielu muzułmanów cierpi z powodu nienawiści na poziomie indywidualnym i strukturalnym, naszym celem jest stworzenie bezpiecznych przestrzeni, w których mieszkanki i mieszkańcy naszych miast mogą się dzielić swoimi doświadczeniami, budować zaufanie i zrozumienie oraz wzmacniać siebie nawzajem. Rasizm osłabia nas wszystkich, więc musimy zjednoczyć się przeciwko dyskryminacji dla życia w sprawiedliwym społeczeństwie – podsumowuje Benita Tobias.
Ludzkie sytuacje nas łączą – słowo od agencji Cyber Kids on Real odpowiedzialnej za kreację kampanii.
Islamofobia opiera się na braku wiedzy, a to prowadzi do stereotypów, uprzedzeń i strachu. Muzułmanie postrzegani są jako „inni”, „obcy”, których należy się bać. Dlatego skuteczne przeciwdziałanie stereotypom powinno opierać się na edukacji, która pokazuje, że razem tworzymy wspólnotę.
Dlatego w kampanii pokazujemy różne sytuacje, które łączą ludzi. Podkreślamy to, że niezależnie kim jesteśmy i skąd pochodzimy mamy takie same potrzeby, uczucia, boimy się podobnych rzeczy, przytrafiają się nam podobne wpadki. Pokazujemy zwykłe życiowe momenty takie jak urodziny, porwany parasol, zabawę, radość, strach przed pająkiem – te uczucia i sytuacje są uniwersalne dla nas wszystkich.
Tworzymy pozytywny przekaz, zbudowany na humorystycznym podejściu, z żartem i gagami.
Mamy nadzieję, że humorystyczne i umowne ujęcie poważnego tematu, sprawi, że odbiorcy nie poczują się napiętnowani i nie zamkną się na przekaz, a raczej zaczną utożsamiać się z muzułmanami i muzułmankami. Świat nie jest doskonały, ale może być lepiej, jeśli będziemy empatyczni.
Zachęcamy was do odwiedzania strony internetowej https://project-cope.com/ gdzie znajdziecie informacje na temat zjawiska islamofobii oraz podpowiedzi jak można na nią reagować.
Projekt COPE – Community work, Participation & Empowerment realizują Caritas Wiedeń (Caritas&Du), Muzeum Sztuki Nowoczesnej z Wiednia (MUMOK), Stowarzyszenie Nomada z Wrocławia i Mareena z Bratysławy.
Połączyłyśmy siły aby przeciwdziałać islamofobii w naszych krajach i Europie!
Projekt jest finansowany ze środków Unii Europejskiej (Rights, Equality and Citizenship Programme (2014-2020))